Baza wiedzy
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2014 r. I CSK 634/13
Obowiązkiem procesowym Sądu była ocena tego rodzaju dowodów zaoferowanych przez powódkę. Stwierdzenie zatem przez Sąd, że nie mogą one stanowić dowodu, gdyż "wskazują jedynie, że dwóch lekarzy wyceniło określone zabiegi na pewne kwoty" i pominięcie ich oceny przy rozważaniu zasadności powództwa, stanowiło oczywiste naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2010 r. II CSK 119/10
Dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba która go podpisała, złożyła oświadczenie złożone w tym dokumencie (art. 245 k.p.c.). Dowód z dokumentu prywatnego może być podstawą ustaleń faktycznych, gdyż jest samodzielnym środkiem dowodowym, którego moc sąd ocenia według zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2004 r. IV CK 474/03
Błędna jest teza Sądu, że dowód z dokumentu prywatnego nie jest samodzielnym środkiem dowodowym, służącym stronie do udowodnienia zdarzenia, którego istnienie potwierdzono w dokumencie. Inną kwestią jest wynik oceny tego dowodu, dokonanej z zachowaniem zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2014 r. II CSK 569/13
Opinia sporządzona na prywatne zlecenie powódki nie posiada waloru dowodu z opinii w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c., lecz wobec przyjęcia jej przez Sąd do akt, ma znaczenie wyjaśnienia stanowiącego poparcie stanowiska strony, z uwzględnieniem wiadomości specjalnych. Skoro powódka kwestionowała opinię sporządzoną na zlecenie Sądu odwołując się do jej treści i wniosków, to aczkolwiek nie mogła być ona dopuszczona, jako dowód, to mogła stanowić podstawę rozważenia potrzeby ponownego powołania innego biegłego.
Taką też podstawę mogła stanowić opinia biegłego K. sporządzona na potrzeby postępowania sądowego o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy i stanowiąca podstawę orzeczenia stwierdzającego, że zgon był wynikiem wypadku przy pracy spowodowanego urazem głowy poszkodowanego, którego konsekwencją było pęknięcie tętniaka.
Fakt, że opinia ta została sporządzona na potrzeby innego postępowania nie zaprzecza możliwości dopuszczenia jej, jako dowodu, a w braku zgody jednej ze stron, zgodnie z zasadą bezpośredniości, przesłuchania jej autora, jako biegłego. Bez znaczenia pozostaje, że wnioski tej opinii i pogląd biegłego K. były znane, skoro nie mogły podlegać ocenie Sądu, jako pozostające poza materiałem dowodowym.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 r. II CSK 712/10
Dokument prywatny jest jednym z dowodów wymienionych w kodeksie postępowania cywilnego i podlega ocenie tak, jak wszystkie inne dowody. Może stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wyrokowania (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1985 r., IV PR 200/85, OSNCP 1986, nr 5, poz. 84 i z dnia 3 października 2000 r., I CKN 804/98, niepubl.).
Materialna moc dowodowa dokumentu prywatnego zależy od jego treści merytorycznej, i o tej materialnej mocy dowodowej rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.). Podobnie jak w wypadku innych dowodów, sąd ocenia, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę, czy nie. Wynikiem tej oceny jest przyznanie lub odmówienie dowodowi z dokumentu waloru wiarygodności, ze stosownymi konsekwencjami w zakresie jego znaczenia dla ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia.
Uchylenie się przez Sąd od przeprowadzenia i rozważenia dowodu ze wskazywanego tu dokumentu prywatnego, ma daleko idące konsekwencje. Pogląd, że dokument ten ani nie może stanowić dowodu potwierdzającego stanowisko powoda, ani też, że nie może stanowić dowodu podważającego wiarygodność dowodów przeciwnych, bez przeprowadzenia dowodu z tego dokumentu i poddania go ocenie, z zachowaniem zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c., jest błędny i ma doniosłe znaczenie dla postępowania dowodowego.
Doszło bowiem do naruszenia obowiązku wszechstronnego rozważenia dowodów, zarówno przez nieuzasadnione, z naruszeniem art. 217 § 2 k.p.c., pominięcie jednego z nich, jak i przez nieuwzględnienie jego znaczenia dla wiarygodności innych, istotnych w sprawie dowodów.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2013 r. II PK 324/12
Sąd nie powinien zastępować biegłych, jeżeli chodzi o uzyskanie specjalnych wiadomości medycznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z 27 października 2005 r., I UK 37/05, LEX nr 276237), a zatem polemizując z wnioskami biegłego w sferze wymagającej wiadomości specjalnych, bez zasięgnięcia opinii innego biegłego lub w drodze uzupełnienia stanowiska biegłych, którzy wydali odmienne orzeczenie, narusza art. 278, 286 oraz art. 233 § 1 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2012 r., I UK 235/11, LEX nr 1129324).
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2013 r. IV CSK 135/13
Przy istniejącej rozbieżności wniosków opinii biegłych sąd w pierwszej kolejności powinien dążyć do wyjaśnienia zachodzących w ich opiniach sprzeczności przez łączne zbadanie biegłych na rozprawie.
Dopiero jeżeli ta czynność nie doprowadziła do usunięcia sprzeczności w stopniu umożliwiającym dokonanie wyboru między opiniami, aktualizuje się kwestia ewentualnego dopuszczenia dowodu z opinii kolejnego biegłego na wniosek strony lub z urzędu.